Oarsoaldea eskualdeak, Naiderren laguntza teknikoarekin eta Gipuzkoako Foru Aldundiaren finantzaketarekin, ekonomia zirkular baterako trantsizioa bizkortzeko diseinatutako BIRATU proiektuaren emaitzak aurkeztu ditu. Europa, Euskadi eta Gipuzkoako estrategiekin lerrokatuta, proiektuak honako helburu hauek ditu:

•    Hazkunde ekonomikoa eta baliabide finituen erabilera bereiztea.
•    Jardunbide iraunkorrak, energia-eraginkortasuna eta hondakinen murrizketa sustatzea.

Gaur aurkeztutako emaitzek aurrerapen nabarmenak islatzen dituzte iraunkortasunean, enpresen lehiakortasunean eta enpresen arteko lankidetzan.

SEKTOREKAKO AZTERKETA: DATU ARGIGARRIAK

METODOLOGIA BERRITZAILEA
Proiektuak honako hauek konbinatu zituen:

•    Diagnostiko pertsonalizatuak: 26 galdera 7 eremutan (hondakinak, energia, ekodiseinua...).
•    Benchmarking sektoriala: Industriako azpisektoreen arteko alderaketa.
•    Kontraste-foroa: 50 adituren parte-hartzea (enpresak, teknologia-zentroak eta administrazioa).

Lagin adierazgarria:

•    56% industria (21 enpresa).
•    13% agroelikadura (4).
•    13% ostalaritza (4).
•    13% sormen-industriak (4).
•    5% eraikuntza (1).

AURKIKUNTZAK SEKTOREAREN ARABERA

INDUSTRIA: LIDERRA AHALMEN ZIRKULARREAN

•    Azpisektore giltzarriak:
Kimikoa (%33): Sektoreko enpresek azpiproduktuen % 60 berrerabiltzen dute.
Metala (%24): Piezak mekanizatzen dituen enpresak % 18 aurreztea lortu zuen ekodiseinuaren bidez.
Plastikoak(%19): Plastikoak injektatzen dituen enpresak materialak birzirkulatzeko sistema bat ezarri zuen.

•    Emaitzak:
%83k jasangarritasun-plan estrategikoak ditu.
%73k energia berriztagarriak erabiltzen dituzte (errekorra sektore kimikoan).
%25ek soilik aplikatzen dute ekonomia zirkularra hondakinen kudeaketan.

NEKAZARITZAKO ELIKAGAIAK: AUKERAK HONDAKINETAN

•    Arrakasta-kasuak:
Handizkako enpresa: Plastikozko enbalajeak ezabatzen lehen euskal handizkaria.
Elikadura-enpresa: Hondar-hotza berreskuratzeko sistema.

•    Erronkak:
Hondakin organikoen % 65 balioztatzea 2026a baino lehen.
Ontzien Lege berrira (2025) egokitzea.

OSTALARITZA: EGIN BEHARREKO BIDEA

•    Aurrerapenak:
Errenteriako jatetxea: Km0 menua hornitzaile lokalekin.
Pasaiako jatetxea: Erabilera bakarreko plastikoen % 100 kendu zuen.

•    Lehentasunak:
Elikagai-hondakinen % 30 murriztea.
Prozesuak digitalizatzea (4 enpresatatik batek bakarrik ezarri du).

IDENTIFIKATUTAKO HASIERAKO ERRONKAK

•    Kontzientziarik eza: ekonomia zirkularraren printzipioak ez ezagutzea.
•    Hasierako kostuak: teknologia garbietan inbertitzea eta hornidura-kateak berregituratzea.

PROIEKTUAREN GAKO-DATUAK

✅ Diagnostikatutako 30 enpresa:

•    %60 industrialaria.
•    %13 ostalaritza.
•    %13 elikagaigintza.
•    %13 kultura eta sormen-industriak (KSI).
•    %3 eraikuntza.

✅ 7 eremu aztertu dira: hondakinak, energia, mugikortasuna, ekodiseinua, etab.
✅ Zirkulartasunean maila aurreratua duten 18 industria-enpresa.
✅ 10 ETEtik 4k ez dute ekonomia zirkularraren aukerarik ezagutzen.

ENPRESA PARTE-HARTZAILEEN PROFILA

Banaketa geografikoa:
o    Oiartzun (40%).
o    Errenteria (40%).
o    Lezo (7%).
o    Pasaia (3%).

•    Tamaina:
o    23% microempresas (<5 empleados).
o    67% pymes (6-50 empleados).
o    10% pymes (50-250 empleados).

•    Generoa: 33% de empresas lideradas por mujeres.

EMAITZAK ARDATZ ESTRATEGIKOEN ARABERA

A. Ingurumen-ardatza (heldutasun-maila: % 59)
•    Hondakinak: ostalaritzaren % 55ek hondakinen murrizketa ezarri zuen.
•    Energia: industrien % 67k plaka fotovoltaikoak instalatu zituen.
•    Erronka: % 35ek bakarrik du estrategia zirkular dokumentatua.

B. Ardatz ekonomikoa
•    Batez besteko aurrezkia: % 15 kostu logistikoetan (mugikortasun proiektua).
•    Lankidetza-proiektuak: 10 potentzial (adibidez, birziklatze-plataforma).

2025eko IBILBIDE-ORRIA: FUNTSEZKO PROIEKTUA   

BIRA-ZIKLOA TRESNA PROIEKTUA
o    Industria-sektoreko enpresak diagnostikatzen jarraitzea, tresna zikloa erabiliz eta zirkulartasun-txostenak eginez.
o    Helburua: 5 industria-enpresa, gutxi gorabehera

IXTE INSPIRATZAILEA

Oarsoaldeak BIRATU Proiektuaren fase hau aparteko balantze batekin ixten du: 30 enpresa eraldatuta, aliantza estrategiko sendotuta eta datozen urteetarako ibilbide-orri argi batekin. Proiektu honek ekonomia zirkularraren potentzialari balioa emateaz gain, eskualdea jasangarritasunean eta berrikuntzan erreferente gisa finkatzeko oinarriak zabaldu ditu.

Oarsoaldearen konpromisoa haratago doa: BIRATU ez da proiektu bat bakarrik, kultur eta enpresa eraldaketa baten hasiera da. Oarsoaldea Euskadiko zirkulartasunaren buru izatea nahi dugu, enpresen, erakundeen eta komunitatearen arteko lankidetza etorkizun jasangarri baterako gakoa dela erakutsiz. Lortutako emaitzak eta 2025-2026 ibilbide-orria dira lurralde erresiliente eta planetarekin konprometitu baterako lehen urratsa.

Gonbidatu ditzagun enpresa, erakunde eta herritar guztiak iraultza zirkular honekin bat egitera. Elkarrekin, etorkizuna eraiki dezakegu, non hazkunde ekonomikoa ingurumenaren babesarekin eta gizarte-ongizatearekin batera joango den.

BALIABIDEAK ETA KONTAKTUA

📥 Azken txostena eta laburpena deskargatu: